Vergeet je schildklier niet!

Tijdens de zwangerschap wordt er veel gevraagd van jouw schildklier. Dit kleine orgaan vind je in je hals en zorgt ervoor dat je zwanger kan blijven. Als je last hebt van uitputting, hardnekkige zwangerschapskilo's, somberheid en trager denken dan kan het zijn dat je schildklier nog niet hersteld is. Deze postpartum klachten waarvan we zeggen dat ze horen bij het prille moederschap, kunnen dus tekenen zijn van een schildklierprobleem.

Verschil tussen ziek zijn of je optimaal voelen

Je schildklier bepaalt de snelheid van je stofwisseling, hierdoor zijn de klachten zo uiteenlopend. Wanneer je een gezonde schildklier hebt, merk je dat o.a. aan het hebben van voldoende energie, je kunt je lichaam goed warm houden, je blijft makkelijk op een gezond gewicht, je bent opgewekt, tijdens je menstruatie schrik je niet van het bloedverlies, dagelijks heb je 1–3 maal per dag een goede stoelgang, je haar is gezond en vol en je hebt een aanwezig libido. Als je dit allemaal herkent, dan werkt je stofwisseling goed! Zo niet, dan is het goed om verder te lezen.

'Niks aan de hand met je schildklier'

Wanneer je naar de huisarts bent geweest, omdat je een aantal van deze (schildklier)klachten herkent, dan heb je misschien een bloedonderzoek gedaan. Helaas horen teveel van de moeders “er is niks aan de hand”, omdat de resultaten niet aangeven dat ze ziek zijn. Daarbij wordt te vaak alleen je zogeheten TSH-waarde getest. Dit is een onbetrouwbare waarde aangezien het om verschillende redenen onderdrukt wordt. Denk aan wanneer er ontstekingen zijn, je problemen hebt met je bloedsuikerspiegel, je gestresst bent, last hebt van een ijzertekort, hormonale anticonceptie gebruikt, een geschiedenis hebt van diëten, een eiwittekort hebt, maar ook wanneer je last hebt van een prikkelbare darm.

Subklinische hypothyreoïdie

Het vervelende van horen dat er niks aan de hand is, is dat je na je bloedonderzoek niks onderneemt. Vervolgens verslechtert de toestand van je schildklier en ontstaat er over tijd een schildklierafwijking (die wél gemeten kan worden). Als vrouw heb je 5x meer kans op een schildklierafwijking dan een man. De fase vóór het ontstaan van een afwijking wordt een subklinische hypothyreoïdie genoemd. Daarbij is er sprake van een bewezen verband tussen postpartum depressie en een schildklier die niet goed functioneert.

Postpartum thyreoïditis

Na de bevalling ontwikkelt 10% van de vrouwen binnen een jaar een (ernstige) schildklierafwijking. Dit risico loop je eerder als je last hebt van een auto-immuunziekte, een familiegeschiedenis hebt van schildklierklachten, zwangerschapsdiabetes hebt gehad, een schildklierprobleem ontwikkelde na een eerdere zwangerschap of een diagnose hebt van diabetes type 1. In geval van een ontstoken schildklier (postpartum thyreoïditis) werkt deze in eerste instantie veel te snel (hyperthyreoïdie). Dit duurt meestal 1–3 maanden. Vervolgens vertraagt de werking (hypothyreoïdie), iets waar de helft van de vrouwen last van heeft. Hoewel de ontsteking zich doorgaans binnen anderhalf jaar oplost, houden veel vrouwen last van een traagwerkende schildklier.

Geen ontsteking, wel last

Als je de risicofactoren en/of klachten herkent, is het zaak om je schildklier periodiek (elk halfjaar) te controleren na de bevalling. Bij de huisarts kun je vragen om een schildklieronderzoek. In het gratis postnatale depletie ebook kun je daar meer over lezen. Als je vanwege de risicofactoren je zorgen maakt om een ontsteking, dan is het zaak om te vragen om een antistoffentest. Want het gaat om een tijdelijke auto-immuniteitsreactie, jouw afweersysteem dat zich tegen je keert. Wanneer de antistoffen anti-TPO en anti-Tg-waarden verhoogd zijn, is er sprake van een ontsteking. Dit kan een indicatie zijn van postpartum thyreoïditis, maar ook van de ziekte van Hashimoto (een auto-immuunziekte waarbij de schildklier chronisch ontstoken is).

Schildklier voeden

Als je nu al iets wil doen, dan kun je alvast de volgende stappen ondernemen. Allereerst is het advies om je stressweerbaarheid te vergroten, omdat stress de werking van de schildklier vertraagt. Daarbij is het voor de schildklier van belang dat je ervoor zorgt dat je geen tekorten hebt aan vitamines en mineralen en daarin goed voor jezelf zorgt.